Categorie: Beheersingsmodel Zorg / Fiscaal Kader ZZP Zorg

Fiscaal kompas: zorgvuldig omgaan met wet- en regelgeving inzet zzp’ers

Naar aanleiding van een recente publicatie op Zorgvisie hechten de brancheorganisaties in de zorg en Zorgthuisnl (BoZ+) eraan het volgende te benadrukken. Wij streven ernaar zoveel mogelijk te werken met personeel met een vast dienstverband en willen de schijnzelfstandigheid in de sector terugdringen. Dat vinden wij belangrijk met het oog op het werkplezier en de veiligheid van medewerkers, de continuïteit van zorg, de kwaliteit, de financiën en de solidariteit binnen ons stelsel van sociale zekerheid.

Tegelijkertijd is het soms onvermijdelijk in geval van ziekte, piekdrukte of bij behoefte aan specifieke kennis tijdelijk gebruik te maken van de inzet van zzp’ers. Het is belangrijk dat dit dan zorgvuldig gebeurt in lijn met bestaande wet- en regelgeving. Gegeven het aflopen van het handhavingsmoratorium (Wet Dba) per 1 januari 2025 hebben de brancheorganisaties in het kader van de informatievoorziening naar hun leden recent het Fiscaal Kompas ZZP Zorg uitgebracht. Omdat het document is bedoeld als een service naar leden en is gefinancierd uit de contributies, is het gepubliceerd op het besloten deel van de websites van de brancheorganisaties.

Het Fiscaal Kompas ZZP Zorg is een overzicht van de relevante (fiscale) wet- en regelgeving voor de loonheffingen en de kwaliteit van zorg rond de inhuur van zzp’ers in de zorg. Het kompas biedt handvatten voor de zorgvuldige toepassing daarvan. Het kompas benadrukt dat hetgeen op papier wordt overeengekomen bij de inhuur van zorgverleners ook met de praktijk in overeenstemming moet zijn. Met andere woorden: het kompas is geen opsomming van een paar snelle ’tips en tricks’ om loonheffing te voorkomen en ‘zoveel mogelijk zzp’ers te behouden’, maar juist een document dat laat zien hoe zorgvuldig men dient te handelen bij de tijdelijke inzet van zzp’ers. Het kompas benadrukt overigens dat er nog steeds sprake kan zijn van interpretatieverschillen met de Belastingdienst en dat het risico op discussie bij gebruik van het kompas niet op voorhand kan worden uitgesloten.

Gesprekken Fiscaal Kader ZZP Zorg opgeschort

De brancheorganisaties in de zorg en Zorgthuisnl (BoZ+) hebben in het afgelopen jaar met de ministeries van VWS, SZW en Financiën gewerkt aan het realiseren van een Fiscaal Kader ZZP Zorg rond de inzet van zzp’ers in de zorg. Dit kader moet meer duidelijkheid geven over de fiscale wet- en regelgeving voor de loonheffingen rond de inhuur van zzp’ers in de zorg.

In praktijk blijkt nu dat er bij de Belastingdienst en de betrokken ministeries onvoldoende draagvlak bestaat voor het gezamenlijk publiceren en uitrollen van het Fiscaal Kader ZZP Zorg. In tegenstelling tot waar de zorgbranches vanuit gingen, wordt m.n. door de Belastingdienst bij de beoordeling van de arbeidsrelatie de zorgcontext onvoldoende meegenomen. Daarmee komt de continuïteit en kwaliteit van zorg nog meer onder druk te staan.

Omdat het handhavingsmoratorium (Wet Dba) van de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 vervalt en er daarom bij zorgorganisaties een grote informatiebehoefte bestaat over de inzet van zzp’ers is het belangrijk dat de wet- en regelgeving rond de inzet van zzp-ers duidelijk is.

De BoZ+ partijen zien zich hierdoor genoodzaakt om het gesprek over het beheersingsmodel Zorg met de overheid op te schorten en hebben dit ook aan de bewindspersonen van VWS, SZW en Financiën medegedeeld. In plaats daarvan is door de branches zelf ondersteunend materiaal voor de leden ontwikkeld. Dit materiaal zullen de BoZ+ partijen nu zelf naar hun leden gaan verspreiden.

De BoZ+ beoogt hiermee het doel te bereiken dat ons allen voor ogen stond en staat: het zorgbreed tegengaan van schijnzelfstandigheid en het beperken van fiscale risico’s.

De BoZ+ heeft de intentie om te bezien of op dit thema een vorm van samenwerking met de overheid op termijn weer mogelijk is.

De BoZ+ partijen zijn ActiZ, de Nederlandse ggz, NFU, NVZ, VGN en Zorgthuisnl.

Stand van zaken beheersingsmodel Zorg

Zoals wij u eerder hebben geïnformeerd, hebben de gezamenlijke zorgbranches op 6 juli 2023 samenwerkingsafspraken gemaakt met het kabinet over een juiste inzet van zzp’ers in de Zorg. Belangrijk onderdeel van deze afspraken betreft het Fiscaal kader ZZP Zorg (hierna fiscaal kader), dat een concreet normenkader omvat voor een juiste inzet van zzp’ers en het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Inhuur van zzp’ers zou zich moeten beperken tot ziek, piek en uniek. Verder worden aan zzp’ers naast kwaliteitseisen, ook eisen gesteld aan ondernemerschap. Vlak voor het uitbrengen van het kader is het wetsontwerp Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden in (internet)consultatie gegaan. De zorgbranches constateren dat het wetsontwerp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) in de huidige vorm voor de zorgsector de inzet van zzp’ers vrijwel onmogelijk maakt.

In dit bericht informeren wij u over de stappen die de zorgbranches naar aanleiding hiervan genomen hebben.

Gezamenlijke reactie zorgbranches op internetconsultatie
De gezamenlijke zorgbranches hebben op 1 november jl. schriftelijk gereageerd op de internetconsultatie van het wetsontwerp. Hierin is gewezen op de discrepantie tussen het fiscaal kader dat de inzet van zzp’ers op grond van de kwaliteitswet (Wkkgz) onder voorwaarden mogelijk maakt en het standpunt van het ministerie van SZW in het wetsontwerp. Daarin staat dat er geen sprake kan zijn van zzp-inzet in de zorgsector door:

(1) ‘gezag’ wegens de geldende richtlijnen en protocollen;
(2) ‘inbedding van de arbeid’ en;
(3) het feit dat het criterium ‘werken voor eigen rekening en risico/ondernemerschap’ te gering is onderbouwd in de zorgsector.

Daarnaast is gewezen op diverse onwenselijke waterbed- en arbeidsmarkteffecten van het wetsvoorstel, zoals verschuivingen naar PGB, detachering en vrije vestiging. Deze vluchtroutes moeten een halt worden toegeroepen. Ook moet helderheid worden verschaft over de status van de modelovereenkomsten. De gezamenlijke zorgbranches hebben de minister van SZW opgeroepen het wetsontwerp snel aan te passen, zodat er ruimte ontstaat tot toepassing van het fiscaal kader als onderdeel van het beheersingsmodel Zorg.

Brief aan de minister van SZW
Om bovenstaande oproep te onderstrepen, hebben de gezamenlijke zorgbranches tevens een brief gezonden naar Minister Van Gennip van SZW. De zorgbranches verzoeken de minister van SZW om zo snel mogelijk duidelijkheid te geven over aanpassing van het wetsontwerp en uitsluitsel te bieden rond erkenning en toepassing van het fiscaal kader.

Gevolgen voor het fiscaal kader en ondersteuning zorgbranches
Na ondertekening van de samenwerkingsafspraken op 6 juli jl. is door betrokken partijen afgelopen maanden hard gewerkt aan het uitbrengen van het fiscaal kader. Het voorliggende wetsontwerp zorgt echter voor verdere vertraging in het kunnen uitbrengen en toepassen van het fiscaal kader. In de met het kabinet gemaakte afspraken in de samenwerkingsovereenkomst is geregeld dat het werkveld een half jaar de tijd krijgt voor implementatie van het fiscaal kader. Door de verstreken tijd is de datum van 1 januari 2024 hiermee niet meer haalbaar.

Wij constateren dat er bij de zorgorganisaties een grote behoefte is om snel en concreet aan de slag te gaan met het fiscaal kader. Verdere vertraging is daarbij onwenselijk. Wanneer de gevraagde duidelijkheid van minister Van Gennip op zich laat wachten, zijn de gezamenlijke zorgbranches voornemens om op korte termijn een concrete aanzet voor ondersteuning van de leden uit te brengen. Hiertoe werken de branches de komende weken aan een stappenplan waarmee de leden worden geïnformeerd hoe ze de huidige situatie kunnen analyseren en welke aspecten van het fiscaal kader snel te implementeren zijn. Dit ondersteuningsmateriaal is van toepassing voor zolang de beschreven onduidelijkheid bestaat, of als startpunt voor de integrale uitrol van het fiscaal kader als onderdeel van het beheersingsmodel Zorg zodra er ruimte in het wetsontwerp ontstaat.

Uiteraard houden wij op de hoogte van de ontwikkelingen en met name de reactie van het ministerie van SZW op onze gezamenlijke oproep.

Nadere informatie
Klik hier voor de gezamenlijke reactie op de internetconsultatie.
Klik hier voor de brief van de gezamenlijke zorgbranches aan de minister van SZW.
Klik hier voor de intentieverklaring beheersingsmodel Zorg